АДАМОВІЧ АЛЕСЬ МІХАЙЛАВІЧ
(1927 – 1994)
Беларускі пісьменнік, крытык, літаратуразнавец.
Член-карэспандэнт АН Беларусі (1980), доктар філалагічных навук (1962), прафесар (1971).
Нарадзіўся 03.09.1927 г. у в.Канюхі Копыльскага раёна.
З 1928 г. сям’я Адамовічаў жыла у пас. Глуша Бабруйскага раёна.
Бацька Алеся Адамовіча – Міхаіл Іосіфавіч – працаваў урачом. Памёр у 1948 г.
Маці, Ганна Мітрафанаўна, Алесь і брат Яўген у 1941 г. былі падпольшчыкамі, а з 1943 г. байцамі партызанскага атрада імя Кірава.
Пасля вайны Алесь скончыў БДУ (1950), аспірантуру пры ім (1953) і выкладаў там жа на кафедры беларускай літаратуры.
У 1954-1966 гг. працаваў у інстытуце літаратуры імя Я.Купалы АН Беларусі.
У 1962-1966 гг. вучыўся на вышэйшых сцэнарных курсах у Маскве.
У 1964 –1966 гг. выкладаў беларускую літаратуру ў МДУ імя М.В.Ламаносава.
З 1987 г. – дырэктар навукова-даследчага інстытута кінамастацтва ў Маскве.
З 1957 г. член Саюза пісьменнікаў СССР з 1957 г.
Пісаў на беларускай і рускай мовах.
Аўтар
- навуковых прац:
“Шлях да майстэрства: Станаўленне мастацкага стылю К.Чорнага” (1958),
“Культура творчасці” (1959),
“Беларускі раман: Станаўленне жанру” (1961),
“Масштабнасць прозы” (1972),
“Гарызонты беларускай прозы” (1974),
“Здалёк і зблізку: (Беларуская проза на літаратурнай планеце)” (1976),
“Кузьма Чорны: Урокі творчасці” (1977),
“Леў Талстой і беларуская літаратура” (1978),
“Літаратура, мы і час” (1979),
“Браму скарбаў сваю адчыняю…” (1980),
“Аб сучаснай ваеннай прозе” (1981),
“Вайна і вёска ў сучаснай літаратуры” (1982); - альбома “Сказ пра Івана Мележа” (1984),
- брашуры “Літаратура і праблемы стагоддзя” (1986),
- кніг літаратурнай крытыкі і публіцыстыкі:
“Нічога важней” (1985),
“Выберы – жыццё” (1986),
“Дадумваць да канца” (1988),
“Адваяваліся!” (1990),
“Мы – шасцідзесятнікі” (1991),
“Апакаліпсіс па графіку” (1992).
Адамовіч напісаў шэраг мастацкіх твораў. Яго раманы “Вайна пад стрэхамі” (1960), “Сыны ідуць у бой” (1963) склалі дылогію “Партызаны”, дзе адлюстраваны падзеі ваенных часоў у пасёлку Глуша. Па сцэнарыю пісьменніка пастаўлена аднайменная кінадылогія (1970).
Выйшлі з друку аповесці “Вікторыя” (1966), “Апошні водпуск” (1969), “Хатынская аповесць” (1972), “Карнікі” (1980), “Апошняя пастараль” (1987).
У 1985 г. на кінастудыі “Беларусьфільм” Э. Клімавым пастаўлены мастацкі фільм “Ідзі і глядзі”, у аснову якога пакладзены “Хатынская аповесць”, “Карнікі”.
У 1987 г. выйшла кніга апавяданняў і эсэ “Маленне аб будучым”. А.Адамовіч – адзін з аўтараў дакументальных кніг “Я з вогненнай вёскі…”(1975), і “Блакаднай кнігі (1979).
Алесь Адамовіч – лаўрэат прэміі Міністэрства абароны СССР (1974) і Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа (1976) за “Хатынскую аповесць”.
У 1982 г. ў складзе дэлегацыі БССР удзельнічаў у рабоце ХХХVII сесіі Генеральнай Асамблеі ААН.
У 1989 г. абраны народным дэпутатам СССР.
Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны 2-й ступені, Працоўнага Чырвонага Сцяга, “Знак Пашаны” і медалямі.
Памёр 26.01.1994 г. Пахаваны ў пасёлку Глуша Бабруйскага раёна.